LAD | ITA | DEU | ENG

Ueves da Pasca depënc da anda Aurelia Langer

Danter la richëzes dl Museum Gherdëina iel nce na culezion de n 50 ueves da Pasca depënc a man da anda Aurelia Langer ti ani ‘60. Na selezion de chisc ueves mustròva l Museum ti utims ani regularmënter dan Pasca. Sën, che l Museum ie dsará pervia dla Pandemia, ulons ve presenté n valgun de chisc ueves tla fotografies tlo dessot.

Anda Aurelia fova na muta de Felizita Unterplatzer y bera Sëpl Moroder da Jumbierch, nasciuda ai 10 de dezëmber 1886. L ann 1912 se ala maridà cun l fotograf Stefan Langer y à abù cinch mutons: Otto, Relly, Traudl, Helmi y Franz. L uem y tramedoi mutons ala perdù tëmp de viera.

Si vëta artistica à anda Aurelia arpà da si pere. Do la segonda viera fovela da urté belau uni di tla butëiga „Foto Langer“ pra si mutans Relly y Traudl, ntlëuta l sëul post ulache univa svilupedes fotografies a Urtijëi. Ëila se òva abinà ora na tecnica speziela per ti dé culëur ala fotografies a blanch y fosch. Tlo te si butëiga depenjova anda Aurelia nce i ueves da Pasca.

Danter i motives plu particuleres ie chël da dlieja da Sacun cun l Saslongh y dl ciastel Fischburg. L plu gën depenjova anda Aurelia szenes de pitli mutons che fej damat o s’la cianta y sona, che se scinca n maz de ciofes o n bòs. De ispirazion ti fòva i desënies dla muniga jëuna Berta Hummel, che ntlëuta do la segonda viera òva truep suzès pra l publich tudësch. Plu tert à mo Traudl Langer depënt inant ueves da Pasca te butëiga coche l fajova si oma Aurelia, se cdedican dantladut sun motives de ciofes.
Ueves da Pasca depënc a man da anda Aurelia Langer, culezion Museum Gherdëina
Ueves da Pasca depënc a man da anda Aurelia Langer, culezion Museum Gherdëina
© Foto: Museum Gherdëina, C. Cainelli
© Foto: Museum Gherdëina, C. Cainelli

L uef da Pasca de Annamaria per l Lusenberger

N auter juel singulèr y unich ie l pitl uef cueciun che la jëuna Annamaria Sanoner da Mauriz ova dedicà a si nevic Josef Moroder da Jumbierch)tl 1869, ann che i se òva maridà. Cinch ani dò ie Annamaria morta, do avëi parturì la pitla Emilia.
Cun na finëza y senisbeltà de maruieia à Annamaria crazà ite tla crosa dl pitl uef ntënt a cueciun deplù strumënc de mujiga cun plates de notes de mujiga, ciofes n flëura cun doi cueres y n ferstl de cinch risses cun na detlarazion d’amor:

„In der Nähe liebe ich dich zärtlich,
in der Ferne liebe ich dich treu.
Und sollst du mich haben,
so wirst du erfahren,
dass ich allezeit dieselbe sei...”


Chësc pitl uef da Pasca che se à cunservà dut ntier per tres trëi generazions ie unit dunà al Museum Gherdëina dala nepota dl Lusenberger, Elfi Demetz, adum cun na bela cumpëida de 40 ueves depënc da si oma anda Aurelia. Chësta dunazion de valor arichësc la scincunda di ueves depënc che l Museum òva bel pudù pie da anda Aurelia nstëssa.

Uef da Pasca cun ferstl dedicà da Annamaria Sanoner da Mauriz a si nevic Josef Moroder da Jumbierch, 1869.
Uef da Pasca cun ferstl dedicà da Annamaria Sanoner da Mauriz a si nevic Josef Moroder da Jumbierch, 1869.
© Foto: Museum Gherdëina, A. Ochsenreiter
© Foto: Museum Gherdëina, A. Ochsenreiter